กฎแห่งกรรมและบุญบาป

ความเชื่อเรื่องกฎแห่งกรรมและบุญบาป

                  สัตว์ทั้งหลายมีกรรมเป็นของตน กรรมนั้นย่อมเป็นของเราโดยเฉพาะ และเราจะเป็นผู้รับผลของกรรมนั้น จะโอนให้ผู้อื่นไม่ได้ เช่น เราทำกรรมชั่วอย่างหนึ่ง เราจะต้องรับผลของกรรมชั่วนั้น จะลบล้างหรือโอนไปให้ผู้อื่นไม่ได้ แม้ผู้นั้นจะยินดีรับโอนกรรมชั่วของเราก็ตาม กรรมดีก็เช่นเดียวกัน ผู้ใดทำกรรมดี กรรมดีย่อมเป็นของผู้ทำโดยเฉพาะ จะจ้างหรือวานให้ทำแทนกันหาได้ไม่ เช่นเราจะเอาเงินจ้างผู้อื่นให้ประกอบกรรมดี แล้วขอให้โอนกรรมดีที่ผู้นั้นทำมาให้แก่เราย่อมไม่ได้ หากเราต้องการกรรมดีเป็นของเรา เราก็ต้องประกอบกรรมดีเอง เหมือนกับการรับประทานอาหาร ผู้ใดรับประทานผู้นั้นก็เป็นผู้อิ่ม
                  มนุษย์เรามีภาวะความเป็นไปต่าง ๆ กัน เช่น ดีหรือชั่ว รวยหรือจน เจริญหรือเสื่อม สุขหรือทุกข์ ก็เนื่องจากกรรมของตนเองทั้งสิ้น และกรรมใดที่ทำลงไปจะเป็นกรรมดีหรือกรรมชั่วก็ตาม ย่อมให้ผลตอบแทนเสมอ และย่อมติดตามผู้ทำเสมือนเงาติดตามตน หรือเหมือนกับล้อเกวียนที่หมุนตามรอยเท้าโคไปฉะนั้น ด้วยเหตุนี้มนุษย์จึงมีกรรมเป็นที่พึ่งอาศัย หากเราทำกรรมดีเราก็ได้รับความสุขความเจริญ กรรมดีจึงเหมือนกัลยาณมิตรที่คอยให้ความอุปการะ และส่งเสริมให้เราประสบแต่ความสุขและความเจริญ แต่ถ้าเราทำกรรมชั่ว กรรมชั่วก็คอยล้างผลาญเราให้ประสบแต่ความทุกข์และความเสื่อม

                  ในลิลิตพระลอที่อ้างถึงเรื่องกรรม คือ พระลอทูลนางบุญเหลือขอไปหาพระเพื่อนพระแพง ณ เมืองสรอง แต่นางบุญเหลือห้ามไว้เพราะเป็นเมืองศัตรู พระลอทูลเรื่องกรรมว่า ไม่มีใครฝืนกรรมได้

                        ถึงกรรมจักอยู่ได้             ฉันใด พระเอย

กรรมบ่มีมีใคร                          ฆ่าข้า

         กุศลส่งสนองไป                       ถึงที่ สุขนา

            บาปส่งจำตกช้า                        ช่วยได้ฉันใด

                    ผิไปถึงแล้วและ               ถึงกรรม์ ก็ดี

       ตกนรกแสนศัลย์                      หมิ่นไหม้

            เสวยสุขโสดเสวยสวรรค์         เพราะอยู่ ก็ดี

                 บ่อยู่เลยลาไท้                            ธิราชแล้วจักไป

                  เมื่อพระลอถูกยาเสน่ห์ของปู่เจ้าสมิงพรายสุดปัญญาที่จะหยุดยั้งความกระสันเสน่ห์หาที่มีต่อพระเพื่อนพระแพงได้จงออกอุบายเพ็ดทูลพระมารดาเพื่อไปพบพระเพื่อนพระแพงที่เมืองของศัตรูพอเห็นพระมารดาโศกเศร้าเสียใจเหลือประมาณ พระลอจึงปลอบพระมารดาว่าที่เป็นเช่นนี้ก็คงเพราะบาปกรรม

                        รอยกรรมจักจากเจ้า     จอมกษัตริย์

     รอยบาปเพรงจำพลัด                  ออกท้าว 

       พระคุณไป่แทนขัด                    ใจดั่ง นี้นา

              ยาหยกเขาโน้มน้าว                    ให้ลูกไหลหลง

                  ส่วนนางลักษณาวดีผู้เป็นมเหสีรู้ว่าพระสวามีต้องยาเสน่ห์และจะออกตามหาหญิงอื่น ในห้วงระทมทุกข์เช่นนี้นางไม่มีสิ่งใดยึดเหนี่ยวจิตใจได้เลย นอกจากระลึกถึงธรรมและบาปบุญนางกล่าวต่อพระสวามีว่า

      ใดใดในโลกล้วน       อนิจจัง

คงแต่บาปบุญยัง                 เที่ยงแท้

            คือเงาติดตัวตรัง                  ตรึงแน่น อยู่นา

       ตามแต่บาปบุญแล              ก่อเกื้อรักษา

                  เนื้อหาของบทกวีสะท้อนให้เห็นว่าหลักธรรมทางศาสนาอย่างน้อย 3 เรื่องได้กลายเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวของตัวละครเมื่อยามชีวิตเผชิญความทุกข์ยากชนิดที่ไม่รู้จะแก้ไขได้ออย่างไรหนึ่งคือปรัชญาอันเกี่ยวกับ ธรรมชาติของชีวิตที่ว่าสรรพสิ่งในโลกล้วนมีความไม่แน่นอน สองคือคำสอนเรื่องกรรม สามคือคำสอนเรื่อบาปและบุญอันเป็นหลักจริยธรรมที่สืบเนื่องจากความเชื่อเรื่องกรรมนั่นเอง เรื่องราวในวรรณคดีสื่อความให้เห็นว่าตัวละครภายใต้สถานการณ์บีบบังคับให้เดินไปสู่ชะตากรรมแห่งความเป็นความตายที่ยากจะฝืนได้สิ่งที่พวกเขาทำได้คือ (1) หาคำอธิบายเกี่ยวกับเรื่องราวในชีวิตโดยอาศัยคำสอนจากศาสนามาปลอบประโลมจิตใจตัวเอง (2) วางอุเบกขาหรือปล่อยวางให้เรื่องรวาวของชีวิตเป็นไปตามกรรมดีกรรมชั่ว บาปบุญคุณโทษอันแสดงถึงการตระหนักถึงความรับผิดชอบต่อการกระทำของตนข้อนี้ชี้ให้เห็นอิทธิพลคำสอนของพุทธศาสนาที่มีต่อสังคมไทยในสองแง่มุมด้วยกันคือ 1. คำสอนของพุทธศาสนาในแง่ที่จะเป็นเครื่องมือช่วยอธิบายความเป็นไปของชีวิตและความตาย 2. ภายใต้สถานการณ์แห่งความเป็นตายของชีวิตนี้สิ่งที่จะช่วยให้รอดหรือร่วงคือบุญและบาป คุณ โทษ หรือกรรมดีกรรมชั่ว คำสอนนี้จึงมุ่งหมายให้ผู้คนที่เกิดมาหมั่นทำบุญกุศลเพื่อที่บุญกุศดังกล่าวจะได้ช่วยปัดเป่าเภทภัยในคราวเคราะห์หามยามร้าย เรื่องราวในวรรณคดีเรื่องนี้ชวนให้เห็นมิติที่คำสอนหรือปรัชญาพุทธศาสนา

ที่มา : http://pralor.thaiderm.com/lor4.htm